Taze Baklava Nasıl Anlaşılır?
Baklava denildiği zaman akla hep güzel şeyler gelir. Oysa lezzetli bir baklava deneyimi için baklavanın taze olması gerekir. Yapım şekli, malzemeleri ve şerbetleme yöntemleri değişse de baklava çeşitlerinin taze olup olmadığını anlamanın belli başlı yöntemleri var. Çoğu zaman rengi ve görüntüsüyle kendini belli eden bayat baklavalar, bazen kokusu, aroması, kıvamı veya ağızda dağılma şekliyle de kendini belli eder. Bu yazımızda taze baklava nasıl anlaşılır diye merak edenler için faydalı bilgiler paylaşacağız.
Baklavanın Rengi ve Görüntüsü
Baklavanın taze olup olmadığını anlamanın en etkili yollarından biri rengine ve görüntüsüne bakmaktır. Taze baklava altın sarısı renktedir. Kaliteli un ve sadeyağ kullanılarak hazırlanan ve doğru şekilde pişirilen baklavalarda bu renk kendiliğinden oluşur. Baklavanın bu rengi koruması için ise doğru şekilde saklanması gerekir. Buzdolabında veya benzeri ortamlarda saklanan baklavalar altın sarısı rengini kaybeder. Yüzeyde oluşan matlaşma, taze baklava nasıl anlaşılır diye merak edenler için önemli bir kriterdir.
Bayatlamaya başlayan baklavada altın sarısı renk yavaş yavaş kahverengiye döner. Altın sarısı renginin esas nedeni, yufka tabakalarının içindeki yağ ile şekerin karamelize olmasıdır. Fakat baklava bekledikçe karamelizasyon bozulmaya başlar. Bu nedenle kahverengiye dönük bir renk oluşur. Benzer bir durum iç harç için de geçerlidir. İster Antep fıstığı olsun, ister ceviz veya fındık, taze baklavalarda iç harç daima canlı ve parlak renktedir. Bayatlama başladıkça dış ve iç görünümde renkler kahverengine dönmeye başlar.
Yüzey Parlaklığı
Taze baklava çeşitleri daima parlak bir yüzeye sahiptir. Bunun nedeni elbette ki üzerine dökülen şerbettir. Şerbetin kıvamında olması yüzey parlaklığını olması gereken düzeye getirir. Şerbetleme sırasında şeker veya bal kullanmak mümkün. Nitekim günümüzdeki gibi şeker kullanımı henüz başlamadan önce baklava şerbetlerinde bal kullanılmaktaydı. Hangi seçenek olursa olsun taze baklavanın yüzeyi şerbet nedeniyle parlak bir yüzeydir. Bayatlama başlayıp şerbet zemine çöktükçe yüzey parlaklığı azalır ve matlaşma başlar.
Baklava yüzeyinin parlak olması sadece taze olduğunu göstermez. Aynı zamanda da baklavanın lezzetine işaret eder. Nitekim baklava ne kadar çok beklerse şerbeti o kadar fazla çöker ve lezzeti gider. Dolayısıyla üretim tarihine yakın baklavaların yüzeyleri diğerlerine oranla daha parlaktır. Baklava yufkaları arasındaki taze Antep fıstığı daha iyi anlaşılır. Örneğin fıstık sarma çeşitlerinde bu durum hem tazeliğin hem de lezzetin önemli bir ipucudur. Taze baklava nasıl anlaşılır diye merak edenler bu konulara özellikle dikkat etmeli.
Hamurun Yumuşak Dokusu
Taze baklava çeşitlerinde hamurun yumuşak bir dokusu vardır. Bu doku sayesinde fırınlama aşamasında üzerleri iyi pişer. Aynı zamanda da şerbet emilimi yüksek olur. Oysa kuru ya da çatlamış hamurlar bayatlığın ifadesidir. Taze baklava nasıl anlaşılır diye merak edenler bu tür ayrımlara dikkat etmeli. Nitekim taze baklava çeşitlerinde ince yufka tabakaları baklavayı daha hafif ve çıtır hale getirir. Ancak tüketimin gecikmesiyle birlikte tabakalar sertleşir ve bayatlama başlar.
Baklava yufkalarının kalın ve ağır olması daha kısa sürede bayatlamalarına yol açar. Bu tür ürünlerin tavsiye edilen son tüketim tarihleri gelmese bile tatları büyük olasılıkla bayattır. Taze baklava aslında ince yufka tabakaları sayesinde hafif ve çıtır bir yapıdadır. Fakat tüketim geciktikçe bu özelliklerini kaybeder. Baklava hamuru kendine özgü yumuşaklığını henüz pişirme aşamasında kazanır. Doğru pişirme yöntemleri sayesinde bu yumuşaklık kalıcı hale gelir. Şerbetleme aşamasında yufkaların şeker ve suyla birleşmesi daha da yumuşamasını sağlar. Taze baklava nasıl anlaşılır konusunda pişirme ve saklama koşulları bu yüzden önemlidir. En lezzetli baklavalar en taze olanlarıdır.
Şerbet Dağılımı ve Emilim
İyi bir baklavada şerbet dağılımı eşit düzeydedir. Emilim de yüksektir. Taze baklavalar bu özelliği korur. Bayat baklavalarda ise şerbet dağılımı homojen değildir. Bu da bir yüzeyinin kuru olmasına yol açar. Baklavanın iyi olması şerbetinin dengeli ve emiliminin yüksek olmasıyla yakından ilgilidir. Ayrıca baklavanın şerbeti iyiyse uzun süre taze kalması mümkündür. Fakat ağır şerbetler kısa sürede dibe çöker. Bu durum baklavanın da bayatlamasına neden olur. Şerbetleme sırasında homojen bir dağılım gerçekleşmemişse emilim de düzgün gerçekleşmez.
Baklavanın lezzetli olabilmesi için şerbetinin hafif olması gerekir. Ağır şerbetler hem sağlık riski yaratır hem de ağızda, boğazda ve midede yanma hissi yaratır. Baklava bayatladığı zaman şekeri bozulup dibe çökeceği için midede yanma hissi oluşur. Oysa taze baklavada böyle bir durum oluşmaz. Şerbet içindeki şeker ve su karışımının doğru oranda olması baklavanın daha uzun süre taze kalmasını sağlar.
Bununla birlikte şeker ve suyun da bayat olmaması gerekir. Şerbet yapımında kullanılan malzemeler bayatsa bu durum şerbetin kokusundan ve kıvamından belli olur. Taze baklava nasıl anlaşılır diye merak edenler baklavanın taze olup olmadığını anlamak için şerbet dağılımı ve emilime de dikkat etmeli. Baklava satın alırken mümkünse aynı gün yapılmış baklavayı tercih etmelisiniz. Böylelikle bu konularda önemli bir sorunla karşılaşmazsınız.
Taze İç Dolgular
Baklava yapımında iç harç olarak taze Antep fıstığı, ceviz, fındık gibi kuruyemişleri tercih etmek mümkün. Bu bakımdan taze baklava nasıl anlaşılır konusu aslında bu kuruyemişlerin tazeliğinin nasıl anlaşıldığına da dikkat etmeyi gerektirir. Taze kuruyemişler her şeyden önce güzel bir kokuya sahiptir. Fıstıkların bayatlamaya başlamasıyla birlikte kokusu bozulmaya başlar. Kokunun yanı sıra renk de tazelik konusunda önemli bir kriterdir. İç dolgu malzemeleri ne kadar canlı ve parlak renkteyse o kadar taze ve lezzetli demektir.
Oda sıcaklığında beklemeyen baklavalarda iç dolgu ve tabakalarda bayatlama daha çabuk gerçekleşir. Bu yüzden baklava ne kadar erken tüketilirse o kadar lezzetli olur. İyi bir servis şekliyle baklavayı taze olarak tüketirseniz çok daha lezzetli bir baklava deneyimi yaşamış olursunuz. Böylelikle baklavada kullanılan malzemeler midenize oturmaz ve herhangi bir şekilde zarar vermez. İster fıstıklı baklava olsun, isterse cevizli baklava bu durum tüm baklava çeşitleri için geçerlidir.
Kokusu ve Aroması
Taze baklavalar daima güzel bir kokuya sahiptir. Bu koku hem iç hem de ara malzemelerinin taze olmasından kaynaklanır. Dolayısıyla taze baklavayı anlamanın yollarından biri de kokusuna bakmaktır. Baklava hamurunun içindeki yağ ve un ile iç dolgunun pişmesiyle birlikte hafif ve güzel bir koku oluşur. Bu koku ilk olarak baklava fırından çıktıktan hemen sonra kendini belli eder. Taze baklava fırından çıkar çıkmaz sadeyağ ve iç harç kokusunun gelmesi gerekir. Ayrıca Antep fıstığı ile cevizin kokusu da bu aşamada kendisini hissettirir.
Baklavanın şerbetlenmesinden sonra kokusu farklılaşır. Şerbetin etkisiyle baklavadan çıkan koku baklavanın taze olduğunu gösterir. Şerbetin içindeki su ve şeker oranı ile yufka malzemelerinin farklı olmasından dolayı kokusu farklılaşır. Ancak baklava taze kokmaya devam eder. Oysa bayatlama başladıkça üzerinden ağır ve rahatsız edici bir koku yükselmeye başlar. Bu durum baklavanın taze olmadığının bir ispatıdır. Satın aldığınız baklavada eğer böyle bir koku varsa ürünün bayat olduğunu düşünebilirsiniz.
Taze baklavada tüm malzemelerin kokusu uyum ve denge içindedir. Malzemelerden birinin kokusu diğerinin önüne geçmez. Kaliteli tereyağının kokusu daima taze süt kokusudur. Bu kokuya sahip olmayan tereyağları ortama kötü bir koku yayar. Bu da baklavanın taze olmadığını gösterir. Baklava bayatlamaya başladıkça şerbetteki şeker dibe çöker ve kötü bir koku oluşmasına neden olur. Baklavanın koku dengesini bozan bu durum taze olmadığını gösteren en önemli nedenlerden biridir.
Kesim Özellikleri
Taze baklava nasıl anlaşılır konusunda dikkat edilmesi gereken kriterlerden biri de baklavanın kesim özellikleridir. Nitekim kesim yerlerinin düzgün olması aslında baklavanın taze olduğunu gösterir. Hangi baklava çeşidi olursa olsun taze baklavalarda kenar kısımlarında genel yapı düzgündür. Oysa baklava bayatladıkça şeklinde bozulma başlar. Bu da kenar kısımlarının kötü görünmesine yol açar. Fakat taze baklava servisi hem görüntüsü hem de lezzetiyle kalıcı etkiler bırakır.
Ağızda Dağılma
Baklavanın pişirme ve saklama yöntemleri doğruysa ve tazeliği yerindeyse, ısırdığınızda ağzınızda dağıldığını görebilirsiniz. Bayat baklavalarda ise sert bir yüzey vardır ve ağızda dağılma gerçekleşmez. Baklavaya çatalı batırdığınızda gelen hışırtı sesi taze olduğunu gösterir. Bu bakımdan taze baklava nasıl anlaşılır diye merak edenler bu yöntemden de yararlanabilir. Baklava yufkaları eğer yeterince inceyse ve baklava doğru şekilde saklanmışsa bu hışırtı mutlaka oluşur.
